Uzun menzilli jetlere güçlü rakip
Fransız jet üreticisi Dassault, yeni amiral gemisi Falcon 10X’i Paris’te görücüye çıkardı. Özel jet sektöründe farklı bir çizgi yakalayan 7X ve 8X modellerinden sonra 6X ile yarattıkları heyecanı daha da ileriye taşıyan Dassault, 10X ile tüm ezberleri bozmaya geliyor. Dassault Falcon 10X’in öne çıkan en önemli özelliği 7500 deniz mili (13900 km) menzile sahip, konfor ve teknolojiyle donatılmış uçan bir “ev” olması. Yolcuların uçaktan indikten sonra tamamen dinlenmiş ve rahat olmalarını hedefleyen Dassault, iç dizayna çok büyük bir önem göstermiş.
Dassault CEO’su Eric Trappier, Falcon 10X’i “İş havacılığında yeni bir referans” olarak nitelendirdi. Trappier, “Falcon 10X, hem kısa hem de uzun süreli uçuşlarda benzersiz bir yolcu deneyimi ve çığır açan güvenlik özellikleri sunacak” dedi. Sözlerine şu şekilde devam eden Trappier: “Yolcularımızı göz önünde bulundurarak uçağın her yönünü optimize ettik ve ultra uzun menzilli uçaklar için yeni bir referans noktası oluşturduk.” dedi.
Teknoloji ve el işçiliğini buluşturan iç dizayn
Dassault Falcon 10X, 2,77 m kabin genişliği, 2,03 m kabin yüksekliği ve 78,7 m3 kabin hacmiyle ultra uzun menzilli jetler arasında en geniş iç mekana sahip jet olacak. Yolcuların tercihine bağlı olarak iç tasarım; oturma alanı olan bir yatak odası ve tam duşlu özel banyo dahil olmak üzere dört salona sahip olabilecek. Uçağın içindeki ferahlık hissini artırmak için, dört büyük pencere bu özel yaşam alanına doğal ışık sağlayacak.
10X’in kabinindeki 38 pencere, yolcuların doğal bir ışık ile yolculuk etmelerini sağlarken; uçağı satın almayı planlayanlar, Dassault ekibiyle birlikte çalışarak iç oturma ve yerleşim düzenlerini özelleştirebilecek.
Fransız havacılık şirketi Dassault, yolcu konforunu 10X’in en önemli önceliklerinden biri olarak belirledi. Kabin havası, çoğu hastane yoğun bakım ünitesinde bulunan aynı tip filtreleme sistemi ile modern ofis binalarının çoğundan 10 kata kadar daha hızlı yenilenebilecek. Uçak maksimum 51.000 ft yüksekliğe çıkarken, buna karşın uçak içi basınç, daha çok bir dağ gezisinde dolaşmak gibi hissedilecek. 10X’teki uçuşlar 15 saatten fazla sürebileceği için; uçağın tasarımı, tüm konfor faktörleri her şeyin önünde tutularak dizayn edildi.
Falcon 10X’in Kabin Ölçüleri
Kabin Yüksekliği: 6’8” (2,03 m)
Kabin Genişliği: 9’1” (2,77 m)
Kabin Uzunluğu: 50’10” (16,4 m)
Kabin Hacmi: 2780 ft3 (78,7 m3)
Bagaj Hacmi: 198 ft3 (5,6 m3)
Mesafe fark etmeden direkt uçuş imkanı
Falcon 10X, New York’tan Hong Kong’a veya Los Angeles’tan İstanbul’a aktarmasız uçabilecek. 7500 Nm azami menziliyle en tepedeki rakiplerinin yanına yerleşmeyi planlayan bu jet, mesafe ne kadar uzun olursa olsun, tüm yolculukları ev konforunda sunmayı hedefliyor. Hatırlatalım, Bombardier Global 7500 tam olarak 7700 Nm, Bombardier Global 8000 ise 7900 Nm azami mesafeye sahip.
Rolls-Royce öncülüğünde yeni nesil motorlar
Dassault’un trijet (3 motor) geleneğinin sona erdiği iki Pratt & Whitney Canada PurePower motoruyla çalışan 6X gibi, 10X de iki motorla tasarlandı.
Tasarım ekibi Falcon 10X için, Rolls-Royce Pearl 10X motorlarını kullanmayı uygun gördü. Daha önce 460 farklı uçakta 7 milyon uçuş saati tecrübesine sahip Rolls-Royce, 10X motorlarında kullandığı yeni nesil teknolojileri sayesinde, sürtünmeyi ve sürüklenmeyi minimuma indirdikleri bu motorlarının çok daha güçlü ve verimli olduğunu iddia ediyor. Ayrıca türbin bıçaklarında kullandıkları tek kristaller ile bıçakların sıcağa olan dayanıklılığı oldukça artmış durumda.
Yeni çift motorlu tasarım sayesinde özel tasarım karbon fiber kanatlar da kullanılabilecek. Dassault’dan Carlos Brana, “Kanatları yaptığımız malzemeyi metalden karbon fibere değiştirdik, bu yaptığımız Rafale savaş uçağında zaten yaptığımız bir şeydi.” dedi. Bu yeni kanat tasarımı Rafale’de olduğu gibi Falcon 10X’in yüksek hızlarda verimli, düşük hızlarda güvenli olmasını sağlıyor.
Havacılık regülasyonları değişebilir
Dassault yolcuların yanı sıra pilotları da düşünerek, kokpite birçok özel tasarım ve teknoloji ekledi. Uçuşları olabildiğince sorunsuz hale getirmenin yanı sıra, özellikle sert hava koşullarında uçmak için maksimum verimlilik sağlaması amacıyla “güç kontrolünü” içeren fly-by-wire teknolojisine de yatırım yaptı. Uçak, pozisyonu bozulursa ya da irtifa kaybederse, tek bir düğmeye basılarak kendi kendini stabilize edebilecek. 2 motoru da kontrol edebilen yeni nesil gaz kolu, 4 adet geniş ve multi-touch dokunmaya elverişli gösterge ekranı, head-up display ekranlar, her iki pilotun da düşük iş yükü aşamalarında dinlenebilmesi için düz yataklara dönüştürülebilecek kokpit koltukları bu özelliklerden sadece bazıları. Bir pilot dinlenmek amacıyla yatak formunda koltuğunda dinlenirken, diğer pilot tüm sorumluluklarını rahatlıkla yerine getirebilecek. İddialı açıklamalarda bulunan Dassault yetkilileri, yeni geliştirdikleri tek pilotun kontrol edebildiği kokpit sistemiyle, havacılık regülasyonlarının değişebileceğini iddia ediyor.
2.500 ft’den daha kısa pistlere de iniş yapabilecek olan 10X, büyük uçakların kullanılamadığı daha küçük havalimanlarında da çalışabilecek. Falcon 10X’in düşük hızlı dik yaklaşma özelliği, kompozit kanatlarının sağladığı ek avantajla birlikte, düşük hızda performans elde etmek için endüstrinin ilk kombine görüş sistemi olan FalconEye ile tamamlananmış olacak.
Özel jet kiralama sektörüne yeni bir soluk
Sektördeki dinamikleri değiştirmeyi hedefleyen Falcon 10X; uzun menzili, konforlu iç dizaynı, geliştirilmiş uçuş sistemleri, yeni nesil motor ve kanat yapısıyla şimdiden havacılık sektörünü heyecanlandırmış durumda. Tüm dünyayı etkisine alan pandemi nedeniyle, son günlerde özel jet pazarına artan ilgiye güvenen uçak üreticileri, amiral gemilerini piyasaya sürmeye devam ediyor. Daha kişisel uçuş deneyimlerinin trend haline gelmesiyle, önümüzdeki yıllarda özel uçak kiralama sektörünü hareketli dakikalar bekliyor.
Tanıtımı yapılan Dassault Falcon 10X’in 2025 yılının sonunda hizmete gireceği belirtildi.